Từ đậu nành đến hạnh nhân đến dừa đến gạo cho đến hạt gai dầu, các sản phẩm thay thế không phải sữa cho sữa đang dần trở nên phổ biến và ngày càng được ưa chuộng. Sản phẩm này chính là sữa hạt. Vậy sữa hạt và gì? Tác dụng của nó như thế nào mà lại có thể thay thế cho sữa? Hãy cùng nhanthuyfoood theo dõi bài viết dưới đây nhé.
Sữa hạt thực chất là gì? Nhu cầu sử dụng sữa hạt hiện nay?
Sữa hạt là tên gọi của những loại sữa được chế biến từ các loại hạt có giá trị dinh dưỡng cao, thuần tự nhiên. Những loại hạt có thể dùng để làm sữa hạt là: Hạt đậu nành, hạt đậu xanh, hạnh nhân, óc chó, hạt lứt, hạt ngô, hạt đậu phộng,…
Sữa hạt là một trong 4 loại sữa thực vật được ưa chuộng hiện nay. Dựa vào nguồn gốc cũng như đặc điểm của các nguyên liệu mà sữa thực vật được chia làm 4 loại chính, đó là sữa được làm từ ngũ cốc, từ họ hàng nhà đậu, từ các loại củ quả hoặc các loại hạt dinh dưỡng.
Trong đó sữa thực vật chế biến từ các loại hạt như hạt óc chó, hạt hạnh nhân,.. hay còn gọi là sữa hạt được xem là loại có giá trị dinh dưỡng cao, mùi vị thơm ngon, dễ uống, phù hợp với nhiều độ tuổi, đặc biệt dùng được cho cả những người không dung nạp được lactose có trong sữa động vật.
>>Xem thêm:
- Máy làm sữa hạt
- Sữa hạt sen
Những lý do khiến mọi người dùng sữa hạt để thay thế sữa?
Các lựa chọn thay thế sữa đã trở nên nổi tiếng trong những năm gần đây như một lựa chọn dạng kem không chứa sữa và lactose nhưng có đầy đủ hương vị. Điều gì đã dẫn đến xu hướng thay thế sữa bằng sữa hạt như hiện nay?
Sử dụng dữa hạt vì không dung nạp lactose trong sữa
Một số người không uống được sữa bò. Điều này xảy ra khi ruột non không sản xuất đủ enzyme lactase để tiêu hóa hoàn toàn đường trong sữa (lactose). Nó có thể gây tiêu chảy, đầy hơi và chướng bụng khi bạn ăn hoặc uống sữa. Khoảng 65% người bị giảm khả năng tiêu hóa đường lactose sau khi còn nhỏ. Không dung nạp đường lactose đặc biệt phổ biến ở những người gốc Đông Á, với gần 90% người lớn bị ảnh hưởng trong các cộng đồng này.
Sử dụng dữa hạt vì dị ứng với sữa
Sữa bò là một chất gây dị ứng và nhạy cảm với thực phẩm phổ biến. Trên thực tế, đây là một trong những chứng dị ứng thực phẩm phổ biến nhất ở trẻ em. Và bạn không cần phải có vấn đề về đường tiêu hóa để bị dị ứng hoặc nhạy cảm – một số người chỉ gặp các triệu chứng bên ngoài đường tiêu hóa của họ. Chúng có thể bao gồm các vấn đề về da như phát ban và chàm, cũng như các phản ứng ở mũi, họng và phổi như sổ mũi, hắt hơi, ho, thở khò khè và khó thở.
Sữa hạt không cholesterol, không casein, ít calo và chất béo hơn sữa
Sữa hạt có xu hướng có ít calo hơn, ít chất béo hơn hàm lượng nước nhiều hơn giúp hydrat hóa tốt hơn), ít protein hơn (trừ đậu nành). Sữa hạt không có cholesterol vì vậy không có nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tiểu đường.
Ngoài ra sữa hạt có nhiều protein và omega 3, hai chất này rất tốt cho hệ thần kinh, ngăn ngừa suy giảm trí nhớ.
Chế độ ăn uống hoặc lối sống thuần chay
Cuộc sống hiện đại với ô nhiễm và sức ép từ công việc khiến con người có xu hướng tìm về thiên nhiên để thanh lọc cơ thể và tái tạo lại sự thư giãn, cân bằng trong tâm trí. Vì vậy, trong những năm gần đây, lối sống xanh ngày càng được ưa chuộng tại Việt Nam, dẫn đến sự gia tăng nhu cầu về các sản phẩm dinh dưỡng sạch, có nguồn gốc từ tự nhiên đặc biệt là sữa hạt.
Giá trị dinh dưỡng của sữa hạt so với 1 cốc sữa bò nguyên chất béo
Giá trị dinh dưỡng của sữa hạt so với 1 cốc sữa bò nguyên chất béo như sau:
- Sữa yến mạch có nhiều calo gần như tương đương với sữa bò (130 so với 148). Hạnh nhân, gạo, dừa, cây gai dầu và sữa hạt điều có hàm lượng calo thấp hơn.
- Hầu hết sữa hạt có 25-63% chất béo của sữa bò, ngoại trừ gai dầu (8 g).
- Tất cả sữa hạt đều có lượng đường thấp hơn sữa bò (<3g) ngoại trừ yến mạch và hạt phỉ (17g và 13g so với 12g)
- Tất cả sữa hạt đều có hàm lượng protein thấp hơn sữa bò ngoại trừ đậu tương, hạt đậu và hạt lanh (9 g, 8g và 8 g o với 8 g)
- Tất cả sữa hạt đều có natri tương đương ngoại trừ dừa, thấp hơn nhiều (15 mg so với 105 mg)
- Sữa protein đậu có nhiều kali hơn sữa bò (450 so với 322 mg); Đậu nành có thể so sánh được (390 mg).
- Sữa hạnh nhân, hạt đậu và hạt lanh có nhiều canxi hơn sữa bò (560, 560, 450 mg so với 425 mg)
Như vậy sữa hạt có ít calo hơn và ít chất béo hơn. Một số được tăng cường với các vitamin và chất dinh dưỡng khác. Nó đem lợi ích rất lớn về sức khỏe cho người tiêu dùng trưởng thành, nhưng đối với trẻ em, đây có thể là những hạn chế quan trọng mà cha mẹ cần cân nhắc khi sử dụng sữa hạt.
Có nên tự làm sữa hạt tại nhà?
Nên tự làm sữa hạt tại nhà vì những lý do sau đây:
- Mua sữa hạt ở cửa hàng có thể đắt. Đặc biệt nếu bạn đang cố gắng mua những loại có chất lượng cao hơn, hữu cơ và không đường. Khi mua sữa hạt, bạn đang trả tiền vận chuyển, sản xuất và đóng gói.
- Tự làm sữa hạt sẽ giúp bạn dễ dàng và giúp bạn kiểm soát tốt hơn những gì bạn đang đưa vào cơ thể.
- Nhiều loại sữa hạt mua ở cửa hàng khá ngọt trừ khi bạn mua loại không đường và chúng thường chứa các thành phần khác, như lecithin hướng dương, gellan gum và carageenan. Carageenan có liên quan đến chứng viêm đường tiêu hóa và ung thư ở chuột, mặc dù vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để xác định xem có ảnh hưởng đến con người hay không.
Vì vậy, khi bạn tự làm sữa hạt, bạn có thể cho chính xác những gì bạn muốn vào đó. Những loại hạt hữu cơ, sạch không biến đổi gen, không đường, ngọt ít hay nhiều thuộc sở thích của bạn.
Nguyên tắc làm sữa hạt
Sữa hạt được làm từ hai nhóm hạt như sau: Nhóm béo bao gồm hạnh nhân, hạt điều, hạt macca, óc chó, các loại mè,… Nhóm bột bao gồm các loại đậu, yến mạch, gạo lứt, hạt kê,… Để tạo ra món sữa ngon, bạn có thể kết hợp 1 loại trong nhóm béo với 1 loại trong nhóm bột. Hoặc bạn có thể kết hợp 2 loại trong 1 nhóm.
Nguyên tắc làm sữa hạt như sau:
- Đối với hạt: Nhất thiết phải ngâm hạt theo bảng chỉ dẫn, có thể pha muối loãng để ngâm hạt, thời gian ngâm các loại hạt là khác nhau
- Không được dùng nước đã ngâm hạt để nấu sữa
- Sau khi nấu sữa xong, nhớ bảo quản trong chai lọ thủy tinh, để nguội và bỏ tủ lạnh. Tuyệt đối không sử dụng sữa đã bị kết tủa hoặc có hiện tượng ôi thiu.
Thời gian ngâm các loại hạt: Ngâm các loại hạt qua đêm trong nước lọc trong lọ xây có nắp đậy trong tủ lạnh. Đảm bảo rằng chúng được bao phủ bởi ít nhất 2cm nước.
- Hạnh nhân và quả phỉ: 8 đến 12 giờ.
- Hạt hướng dương đã tách vỏ, hạt bí ngô, hạt vừng và hạt thông: 6 đến 8 giờ.
- Quả hồ đào, quả óc chó và quả hạch Brazil: 4 đến 6 giờ.
- Hạt điều, hạt macadamia và quả hồ trăn: 2 đến 3 giờ.
- Hạt lanh: 1 giờ.
- Hạt anh túc và hạt gai dầu: Không cần ngâm.
- Hạt chia: Không thích hợp để ngâm và làm sữa hạt.
Cách làm sữa hạt đơn giản ngay tại nhà
Bước 1: Ngâm 1 cốc các loại hạt (145g hạt) trong nước lọc theo thời gian ngâm tối thiểu đã nêu ở trên, hoặc để qua đêm. Sau khi ngâm đúng thời gian để ráo các loại hạt và rửa sạch trong nước lọc lạnh.
Bước 2: Chuyển sang máy xay tốc độ cao hoặc máy xay sinh tố, thêm 4 cốc nước lọc (1 lít) và xay cho đến khi mịn thì dừng lại.
Bước 3: Lọc lấy sữa, dùng một miếng vải hoặc một túi chuyên vắt sữa hạt sau đó vắt sữa hạt vào một cái bát hoặc bình lớn. Lưu ý: bạn có thể bỏ hoặc giữ lại xác hạt và thêm vào sinh tố hoặc bột làm bánh keto cũng rất ngon đấy.
Bước 4: Cho sữa trở lại máy xay cùng với muối và vani hoặc bất kỳ loại hương vị nào mà bạn thích. Một số hương liệu bạn có thể thêm vào sữa hạt để tăng mùi vị cho sữa hạt:
- 1/2 vani bột hoặc hạt từ vanilla pod 1 tươi.
- 1/4 muỗng cà phê quế đất.
- 1 muỗng canh bơ hạt, bơ hạt hoặc bơ dừa.
- 1 muỗng cà phê vỏ chanh hảo hạng hoặc vỏ cam.
- 1/4 muỗng cà phê bột nghệ mặt đất hoặc bột matcha. Nếu sử dụng bột nghệ, hãy thêm một chút hạt tiêu đen để cải thiện đáng kể khả năng hấp thụ của nghệ.
- 1 muỗng canh bột cacao.
- 1 muỗng cà phê – 1 muỗng canh bột Swerve hoặc Erythritol.
- 1 muỗi mạch nha nếu bạn là người thích ngọt. Mạch nha là sản phẩm thay thế đường không chưa fructose và không chứa gluten rất tốt cho sức khỏe.
Bước 5: Dùng tươi hoặc đổ vào chai thủy tinh đậy kín và để trong tủ lạnh. Với sữa hạt tươi, nước và sữa hạt có thể tách ra trong tủ lạnh, bạn chỉ cần lắc trước khi dùng là có thể dùng được rồi. Nếu để vào ngăn mát thì có thể bảo quản được 2-3 ngày, nếu để đông lạnh thì có thể để đến 3 tháng.
Lợi ích của một số loại sữa hạt phổ biến hiện nay
Sữa đậu nành
- Sữa đậu nành hứa tất cả các axit amin thiết yếu, nhưng đậu nành cũng là một trong 8 chất gây dị ứng phổ biến mà mọi người có thể không dung nạp hoặc nhạy cảm.
- Là loại sữa cân bằng dinh dưỡng nhất trong số các loại sữa thay thế từ thực vật và gần nhất với sữa bò.
Sữa hạt điều
- Sữa hạt điều là một sự thay thế tốt cho những người không thích hương vị hạnh nhân và lo lắng về lượng calo, tuy nhiên, nó không phải là một lựa chọn tuyệt vời cho những người tìm kiếm cụ thể về protein trong chất thay thế sữa.
Sữa gạo
- Calo của sữa gạo chủ yếu đến từ carbohydrate, làm cho nó trở thành một lựa chọn tốt cho những người năng động trước khi tập thể dục, đặc biệt đối với những người nhạy cảm với các loại hạt, sữa hoặc đậu nành.
Sữa gai dầu
- Sữa gai dầu là một trong số ít protein hoàn chỉnh có nguồn gốc thực vật, chứa tất cả các axit amin thiết yếu và giàu axit béo omega-3.
- Sữa gai dầu được làm từ toàn bộ hạt gai dầu từ cây gai dầu, cần sa sativa. Mặc dù nó là cùng một loại cây được sử dụng để làm cần sa và các sản phẩm sử dụng CBD (cannabidiol) đang trở nên phổ biến trên thị trường chăm sóc sức khỏe, sữa cây gai dầu không gây ra bất kỳ tác dụng thần kinh nào của cần sa vì nó chỉ chứa một lượng nhỏ THC tác động đến thần kinh (tetrahydrocannabinol) .
- Sữa gai dầu không chứa đậu nành, lactose và gluten.
Sữa hạnh nhân
- Phòng chống bệnh tim: Chất béo không bão hòa đơn cùng với protein và kali trong hanh nhân là những thành phần tuyệt vời hỗ trợ tim của chúng ta.
- Giảm nguy cơ ung thư: Các nghiên cứu cho thấy những người ăn nhiều hạt hạnh nhân (và các loại hạt khác như quả óc chó) giảm nguy cơ ung thư vú lên đến ba lần.
- Tăng độ nhạy insulin hơn nữa:Thêm nhiều hạnh nhân vào chế độ ăn uống của bạn có thể làm giảm lượng đường trong máu và tăng độ nhạy cảm với insulin vì những người bị bệnh tiểu đường loại 2 có xu hướng thiếu những chất này.
Sử dụng thực phẩm đúng cách là một trong những liều thuốc mạnh mẽ nhất của cuộc sống. Bạn có thể khắc phục tình trạng sức khỏe kém thông qua khả năng chữa bệnh của thực phẩm. Nhanthuyfood tin rằng bí quyết để có một sức khỏe rạng rỡ bắt đầu và kết thúc bằng một đường ruột khỏe mạnh thì sữa hạt là loại thực phẩm đáng để bạn quan tâm nhất hiện nay.